Hoàng Xuân Vinh, 'nhà vô địch đi xe buýt' khiến thế giới cảm phục

Vượt qua nghịch cảnh

Trước khi giành HCV tại Olympic Rio 2016, Hoàng Xuân Vinh thường gắn liền với những thất bại đáng tiếc dù lúc ấy anh đã là VĐV bắn súng hàng đầu Việt Nam. Truyền thông khi ấy thường nói Hoàng Xuân Vinh khó bước lên đỉnh cao do tâm lý thi đấu kém và không chịu nổi áp lực, nhất là sau sự cố cướp cò khiến anh mất tấm HCV tại ASIAD 16 năm 2010.

Đó là lời nhận xét không công bằng với một trong những VĐV Việt Nam hiếm hoi vươn đến tầm cỡ thế giới. Xét về thể chất bẩm sinh. Hoàng Xuân Vinh gần như không có cơ hội thi đấu thể thao đỉnh cao. Anh bị cận thị nặng, lại mắc chứng suy tim. Dù vậy, cái duyên với nghiệp bắn súng cộng thêm sự khổ luyện và một chút may mắn đã làm nên một Hoàng Xuân Vinh như hôm nay.

Hoàng Xuân Vinh từng chia sẻ: "Thị giác đôi khi không phải điều quan trọng nhất trong bắn súng". Anh tin linh cảm và đôi tai thính nhạy mới là thứ giúp cảm nhận đường đi của viên đạn rõ nét. Ngoài cảm quan thì sự chuyên tâm cũng quan trọng không kém. Xuân Vinh luôn có ý thức tập luyện rất cao, thực hiện đúng giáo án đề ra để đạt kết quả tốt nhất

Bên cạnh thiệt thòi về mặt thể chất, Hoàng Xuân Vinh còn phải chịu tổn thương tinh thần lớn hơn nhiều người khác, như lời anh từng bộc bạch: "Tôi mồ côi mẹ hai lần". Mẹ ruột anh qua đời lúc anh mới 3 tuổi. Người mẹ thứ hai thương anh như con đẻ, nhưng bạo bệnh khiến bà không thể sống đến ngày chứng kiến anh thành công. Nỗi đau mất người thân khiến Hoàng Xuân Vinh đời thường có phần lạnh lùng, ít nói.

Cuộc sống thời bao cấp của Hoàng Xuân Vinh cũng bộn bề khó khăn. Tốt nghiệp cấp ba, anh cao chưa đến 1,6m vì ngày nào cũng phải gánh hàng chục thùng nước từ bể của khu tập thể về nhà. Chỉ có môi trường quân đội cùng việc thừa hưởng gene từ một người cha làm quân nhân mới có thể giúp Xuân Vinh vượt qua nghịch cảnh. Quân đội cũng chính là nơi tình cờ phát hiện ra tài năng bắn súng của anh và trui rèn VĐV này nhiều năm qua.

Nhà vô địch giản dị bậc nhất

Ở Olympic Rio 2016, Hoàng Xuân Vinh từng khiến tờ báo nổi tiếng nước Anh Daily Mail sốc vì màn ăn mừng khiêm nhường. Biết mình vừa giành chiến thắng, anh nắm chặt hai tay, giơ lên trước ống kính truyền hình rồi... thôi! "Người đàn ông này mang về tấm HCV Olympic đầu tiên trong lịch sử Việt Nam nhưng anh ta không hề hát hay nhảy vì chiến tích đó", các phóng viên Daily Mail nhận xét trong ngạc nhiên.

Sau lễ trao huy chương, Hoàng Xuân Vinh lặng lẽ đi xe buýt về làng Olympic. Bức ảnh chụp nhà vô địch Thế vận hội đi xe buýt khiến ngay cả những VĐV khác cũng không khỏi ngạc nhiên. Khi biết đây là người vừa giành HCV Olympic, cả xe cùng vỗ tay đón chào nhà vô địch.

Chúng ta thường nghe nhiều về chuyện một ai đó thay đổi tính nết khi bỗng dưng có tiền và nổi tiếng, nhưng Hoàng Xuân Vinh không như vậy. Lúc nào anh cũng sống giản dị, ứng xử điềm đạm tới mức mọi người phải tự hỏi đây có đúng là nhà vô địch Olympic không. Hãng thông tấn Tân Hoa Xã của Trung Quốc từng viết: "Đúng giờ hẹn phỏng vấn với chúng tôi, Hoàng Xuân Vinh đi xe máy đến tòa soạn. Đó là một chiếc xe rất cũ nhưng anh ấy vẫn đi nó".

Trong quá trình tập luyện và thi đấu, Hoàng Xuân Vinh cũng chưa bao giờ đòi hưởng đặc quyền nào. Tờ Strait Times (Singapore) đề cập về anh trong bài viết có tên Bữa sáng của các nhà vô địch như sau: "Khẩu phần ăn sáng của Hoàng Xuân Vinh được bổ sung thêm một ly sữa so với những vận động viên khác vì anh là VĐV thành tích cao. Đây là quy định của trung tâm huấn luyện, không phải Hoàng Xuân Vinh yêu cầu".

Một HLV tham dự Olympic và được xếp vào nhóm hạt giống giành huy chương lại chỉ có khẩu phần ăn nhiều hơn người khác một cốc sữa. Chuyện này hẳn chỉ có ở Việt Nam, và chỉ có ở Hoàng Xuân Vinh. Bên cạnh chuyện ăn uống đơn giản, không cầu kỳ, "không thích cũng phải cố ăn", anh còn là tấm gương tập luyện chuyên nghiệp. Xạ thủ này luôn trở lại tập luyện đúng hạn sau kỳ lễ, không đòi hỏi như những ngôi sao lắm tài nhiều tật khác.

Sự giản dị, thân thiện của Hoàng Xuân Vinh còn thể hiện rõ nét qua cách anh ứng xử với truyền thông. 4 năm trước, anh nhận một cuộc gọi phỏng vấn vào 22h mùng 1 Tết Dương lịch 2017. Lúc đó Hoàng Xuân Vinh đã khá mệt sau khi tham dự một chương trình trực tiếp trên truyền hình, nhưng vẫn vui vẻ trao đổi cùng phóng viên kia. Cuộc trò chuyện hôm đó kéo dài suốt 20 phút và nhà vô địch Olympic không hề gợi ý kết thúc sớm dù chỉ một lần.

Bệnh ngôi sao có lẽ không hề xuất hiện trong từ điển của xạ thủ Hoàng Xuân Vinh, đúng như anh từng nói: "Trước khi trở thành một vận động viên, một nhà vô địch Olympic, tôi vẫn luôn là một người lính, một người Việt Nam".

5 năm sau tấm HCV môn bắn súng nội dung 10m súng ngắn hơi, Hoàng Xuân Vinh đã lớn tuổi. Anh chỉ tham dự Olympic Tokyo 2021 theo danh sách mời. Tuy nhiên, các đối thủ trên thế giới vẫn đánh giá cao kinh nghiệm và bản lĩnh của Hoàng Xuân Vinh vì với bắn súng, một khoảnh khắc xuất thần cũng có thể mang về thành công mỹ mãn.